Διακοπές στα Ζαγοροχώρια
Τα Ζαγοροχώρια του νομού Ιωαννίνων ανήκουν στους δημοφιλείς προορισμούς για διακοπές όλο τον χρόνο. Πρόκειται για 46 χωριά που είναι σκορπισμένα στα ορεινά συγκροτήματα της Πίνδου, της Τύμφης και του Μιτσικελίου, στην περιοχή Ζαγόρι. Στο Ζαγορι κυριαρχούν ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου, το εντυπωσιακό φαράγγι του Βίκου και ο ποταμός Βοϊδομάτης, το ποτάμι με τα διαυγέστερα νερά στην Ευρώπη. Αυτός ο τόπος της αυθεντικής ανόθευτης φύσης με το πλούσιο φυσικό ανάγλυφο θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί με τρεις λέξεις: μαγεία, δέος και θαυμασμός. Λέγεται εξάλλου ότι κανείς δεν πηγαίνει μόνο μία φορά στο Ζαγόρι, αλλά επιστρέφει. Και ο λόγος είναι ότι δεν μπορεί κάποιος σε ένα μόνο ταξίδι να γνωρίσει όλες τις ομορφιές αυτού του τόπου.
Παραδοσιακό χρώμα
Σε όλα τα Ζαγοροχώρια κυριαρχεί η παραδοσιακή Ηπειρώτικη αρχιτεκτονική και τα περισσότερα είναι επίσημα ανακηρυγμένα παραδοσιακοί οικισμοί. Στα σπίτια και τα αρχοντικά τους κυριαρχούν τα υλικά της πέτρας, του ξύλου και της σχιστόπετρας και αποτελούν πραγματικά στολίδια της περιοχής. Σε όλα κυριαρχεί το παραδοσιακό χρώμα, η κεντρική πλατεία που λέγεται μεσοχώρι ακριβώς επειδή βρίσκεται στο κέντρο κάθε χωριού, πλακόστρωτα σοκάκια, βρύσες και πολλά πέτρινα γεφύρια. Το ανάγλυφο παρουσιάζει εναλλαγές ανάμεσα σε δάση με πυκνό πράσινο η γυμνά απόκρημνα βράχια, φαράγγια και χαράδρες. Αμέτρητα είναι τα τοξωτά γεφύρια και τα πέτρινα μονοπάτια (οι λεγόμενες Σκάλες) που παλαιότερα συνέδεαν τα χωριά μεταξύ τους, πριν φτιαχτούν ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι. Θα γνωρίσουμε καλύτερα μερικά από τα όμορφα Ζαγοροχώρια και οι αναφορές μας θα συνεχίζονται ώστε να μάθουμε όσο γίνεται καλύτερα την περιοχή του Ζαγορίου.
Δημοφιλείς προορισμοί
Πάπιγκο – Μικρό Πάπιγκο
Οι οικισμοί του Πάπιγκου και Μικρού Πάπιγκου είναι ευρέως γνωστοί και αποτελούν πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο. Είναι τα πιο δημοφιλή χωριά του Ζαγορίου. Σκαρφαλωμένα στην πλαγιά της Πίνδου, σε υψόμετρο 900 μ. και 980 μ. αντίστοιχα, συνδυάζουν το μαγευτικό φυσικό τοπίο με την υπέροχη θέα.
Και οι δύο οικισμοί χαρακτηρίζονται από την άψογη αρχιτεκτονική τους, υπόδειγμα ηπειρώτικης τέχνης. Η λευκή πέτρα και το ξύλο κυριαρχούν σαν υλικά στα σπίτια και τα αρχοντικά. Τα λιθόστρωτα σοκάκια και οι βρύσες με τα κρυστάλλινα νερά συμπληρώνουν την γραφική τους εικόνα.
Η απόσταση μεταξύ τους είναι μόλις 2 χλμ. και στη διαδρομή από Πάπιγκο προς Μικρό Πάπιγκο θα δούμε τη Μονή του Αγίου Βλασσίου, τις περίφημες κολυμπήθρες και τη μικρή φυσική πισίνα που δημιουργείται από τα νερά τους. Από το Μικρό Πάπιγκο που είναι κάτω από τον τεράστιο όγκο της Τύμφης, ξεκινούν μονοπάτια πεζοπορίας για Τύμφη, καταφύγιο Αστράκας και Δρακολίμνη. Η απόστασή τους από τα Γιάννενα είναι 59 χλμ (Πάπιγκο) και 61 χλμ. (Μικρό Πάπιγκο). Και στους δύο οικισμούς είναι πολλές οι γαστρονομικές προτάσεις στα εστιατόρια και τις παραδοσιακές ταβέρνες, ενώ υπάρχει ποικιλία και σε παραδοσιακά καταλύματα.
Αρίστη
Η Αρίστη είναι κεφαλοχώρι και από τα ωραιότερα χωριά του Ζαγορίου. Απέχει 48 χλμ. από τα Γιάννενα και η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη. Ο οικισμός βρίσκεται στα όρια του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου σε υψόμετρο 650 μ. κι έχει θέα τους αντικρινούς επιβλητικούς βράχους της Αστράκας.
Αποτελεί δημοφιλή προορισμό για διακοπές και διαθέτει αρκετούς και αξιόλογους χώρους διαμονής με οργάνωση και άριστη εξυπηρέτηση. Στο χωριό θα βρούμε αρκετές ταβέρνες με παραδοσιακή κουζίνα αλλά θα δοκιμάσουμε και τοπικές ηπειρώτικες συνταγές. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται η γραφική πλατεία με τον μεγάλο πλάτανο και σε όλο τον οικισμό διατηρείται αναλλοίωτη η γνήσια ζαγορίτικη αρχιτεκτονική.
Σημεία Επίσκεψης
Αξίζει να επισκεφθούμε το Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο κέντρο του χωριού, χτισμένος τον 17ο αιώνα, με ξυλόγλυπτο τέμπλο και αξιόλογες τοιχογραφίες. Σημεία επίσκεψης αποτελούν τα πανέμορφα αρχοντικά της Αρίστης καθώς και τα Καλύβια της Αρίστης με τα πέτρινα αλώνια. Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται και η Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας, που έχει χαρακτηρισθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Είναι χτισμένη στην άκρη μεγάλου βράχου και σπηλιάς, σε θέση γεμάτη με πλατάνια, πάνω από την όχθη και τη γέφυρα του Βοϊδομάτη. Κοντινοί προορισμοί είναι το φαράγγι του Βίκου και ο ποταμός Βοϊδομάτης. Η Αρίστη προσφέρει τη δυνατότητα δραστηριοτήτων στη φύση, όπως πεζοπορία, καγιάκ και rafting
Καπέσοβο
Το Καπέσοβο θεωρείται από τους δημοφιλέστερους προορισμούς στο Ζαγόρι και απέχει 43 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων. Ο παραδοσιακός οικισμός είναι χτισμένος στους πρόποδες της Γαρδίτσας πάνω από την χαράδρα της Μεζαριάς, σε υψόμετρο 1.100 μ.
Το φυσικό γύρω τοπίο χαρακτηρίζεται από τους απόκρημνους βραχώδεις όγκους που δίνουν μια εικόνα άγριας φυσικής ομορφιάς. Τα πέτρινα σπίτια και αρχοντικά και τα λιθόστρωτα καλντερίμια δείχνουν την αναλλοίωτη παραδοσιακή εικόνα του χωριού. Το Καπέσοβο διαθέτει αρκετά παραδοσιακά καταλύματα αλλά και χώρους για φαγητό στους οποίους θα απολαύσουμε και πολλά τοπικά εδέσματα. Αξίζει να επισκεφθούμε την ”Πασχάλειο Σχολή” που στεγάζει λαογραφικό μουσείο και βιβλιοθήκη, κάποια μεγάλα διατηρημένα αρχοντικά και τον Άγιο Νικόλαο (17ου αιώνα) στην πλατεία του χωριού.
Βραδέτο
Το Βραδέτο είναι το ψηλότερο από τα Ζαγοροχώρια και βρίσκεται σε υψόμετρο 1.340 μ. Μπορεί η διαδρομή προς το χωριό να είναι αρκετά κουραστική με οδήγηση σε δρόμο με πολλές ανηφορικές στροφές,το Βραδέτο όμως ανταμείβει τον επισκέπτη με μια πανοραμική θέα.
Δεν λέγεται τυχαία ”το μπαλκόνι του Ζαγορίου”, αφού από τη θέση Μπελλόη, απλώνεται μπροστά μας όλη η χαράδρα του Βίκου. Το Βραδέτο είναι γνωστό και για τα εντυπωσιακά σπηλαιοβάραθρα, από τα βαθύτερα της περιοχής του Ζαγορίου. Από το χωριό ξεκινά η περίφημη ”Σκάλα” του Βραδέτου, πέτρινο μονοπάτι που συνδέει το χωριό με το κοντινό Καπέσοβο. Ακόμα ψηλότερα στην Τύμφη βρίσκεται η ξακουστή Δρακολίμνη (2.150 μ.), που χωροταξικά ανήκει στο Πάπιγκο και είναι σημείο επίσκεψης για τους λάτρεις των ορεινών διαδρομών.
Μονοδένδρι
Το Μονοδένδρι θεωρείται από τα ωραιότερα χωριά της περιοχής του Ζαγορίου. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1060 μ. και απέχει 39 χλμ. από τα Γιάννενα. Το Μονοδένδρι προσφέρει μια πραγματικά συγκλονιστική θέα στο φαράγγι του Βίκου, από το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής που είναι χτισμένο κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού. Από το χωριό ξεκινά και μονοπάτι που μετά από σύντομη διαδρομή μας οδηγεί μέσα στο φαράγγι και τις πηγές του Βοϊδομάτη. Στον οικισμό που διατηρεί την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, κυριαρχεί η γκρίζα πέτρα που χαρακτηρίζει και όλη τη γύρω περιοχή. Θα επισκεφθούμε τα πανέμορφα αρχοντικά και τις εκκλησίες του Αγίου Αθανασίου και Αγίου Μηνά
Βοβούσα
Η πανέμορφη Βοβούσα ανήκει στο Ανατολικό Ζαγόρι και τη χαρακτηρίζουν δύο φυσικά τοπία απαράμιλλης ομορφιάς. Το καταπράσινο πυκνό δάσος της Βοβούσας που αποτελεί κομμάτι του Εθνικού Δρυμού της Πίνδου και ο ποταμός Αώος που διαρρέει το χωριό. Την μαγευτική εικόνα συμπληρώνουν τα πέτρινα γεφύρια που βρίσκονται μέσα στον οικισμό με τα πετρόχτιστα σπίτια και τα λιθόστρωτα σοκάκια. Για τους λάτρεις των σπορ προσφέρονται δραστηριότητες όπως κανό-καγιάκ και rafting, ενώ και το κολύμπι στα κρυστάλλινα νερά του ποταμού αποτελεί ευχάριστη εμπειρία.
Ελάτη
Η Ελάτη όπως μαρτυρά και το όνομά της είναι βυθισμένη σε δάση από έλατα, αλλά και πεύκα και βελανιδιές. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στο όρος Μιτσικέλι και η θέση της μοιάζει με φυσικό μπαλκόνι με υπέροχη θέα στα αντικρινά βουνά της Τύμφης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μ. Στον οικισμό επικρατεί η παραδοσιακή αρχιτεκτονική, όπως και σε όλα τα χωριά του Ζαγορίου.
Κήποι
Οι Κήποι βρίσκονται στην καρδιά του Ζαγορίου, χτισμένοι πάνω σε βραχώδη λόφο. Το χωριό είναι κυριολεκτικά πλημμυρισμένο από κήπους, από τους οποίους προήλθε και το όνομά του. Μαγευτική εικόνα αποτελεί ο μικρός ποταμός και τα πέτρινα γεφυράκια που βρίσκονται ανάμεσα στους κήπους του χωριού, καθώς και οι βρύσες με τα τρεχούμενα νερά. Άψογη θεωρείται η αρχιτεκτονική στα λιθόκτιστα σπίτια και καλντερίμια του οικισμού. Αξιοθέατο αποτελούν οι ”οντάδες” και οι ”κρεββάτες”, που είναι χώροι υποδοχής με υπέροχες τοιχογραφίες και σκαλιστά ταβάνια, αλλά και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου με το ρολόι και το ψηλό καμπαναριό.
Κερδίζουν το ενδιαφέρον
Κολυμπήθρες – Πάπιγκο
Πρόκειται στην πραγματικότητα για κοιλώματα τα οποία δημιουργήθηκαν από τα νερά του ρέματος Ρογκοβού στα ασβεστολιθικά πετρώματα των βράχων. Η εικόνα του υπέροχου αυτού γλυπτού της φύσης πάνω στους βράχους καθηλώνει τον επισκέπτη. Η οργιώδης βλάστηση, οι καταρράκτες και οι φυσικές “πισίνες” που διαδέχονται η μία την άλλη δημιουργούν ένα παραμυθένιο τοπίο που ξεπερνά την φαντασία. Πρόκειται για πραγματικές φυσικές πισίνες που τους καλοκαιρινούς μήνες προκαλούν τους τολμηρούς για βουτιές, αφού το νερό τους είναι πάντα κρύο. Το ρέμα Ρογκοβού προέρχεται από κορυφή της Τύμφης και περνάει ανάμεσα στα δύο χωριά, το Μικρό και το Μεγάλο Πάπιγκο. Για να φτάσουμε στις κολυμπήθρες θα περπατήσουμε λίγα μέτρα μέσα από ένα μονοπάτι λίγο πριν το Μικρό Πάπιγκο.
Δρακολίμνες
Η Δρακολίμνη Γκαμίλας είναι οι πιο γνωστή από τις Δρακολίμνες της περιοχής. Η αλπική λίμνη βρίσκεται στην Τύμφη σε υψόμετρο 2050 μ.σε ένα μαγευτικό τοπίο, στο χείλος της χαράδρας του Αώου. Δεξιά κι αριστερά της ορθώνονται οι επιβλητικές κορυφές της Αστράκας (2436 μ.) και της Γκαμίλας (2497 μ.). Οι Δρακολίμνες είναι συνδεδεμένες με τον θρύλο που μιλούσε για την παρουσία δράκων στην περιοχή. Ο λόγος θεωρείται πως είναι το σπάνιο είδος αμφίβιου που ζει στα παγωμένα νερά των λιμνών, οι Αλπικοί Τρίτωνες που μοιάζουν με μικρούς δράκους. Για τους λάτρεις της πεζοπορίας που θέλουν να δουν από κοντά το μυθικό αυτό τοπίο, ξεκινά μονοπάτι από το Μικρό Πάπιγκο.
Φαράγγι Βίκου
Η λέξεις δέος και θαυμασμός θα μπορούσαν να περιγράψουν αυτό που νιώθει κανείς αντικρίζοντας το επιβλητικό φαράγγι του Βίκου. Είναι ο πυρήνας του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου. Στην κοίτη του φαραγγιού ρέει ο ποταμός Βίκος, ενώ στο τέλος του έχει τις πηγές του ο ποταμός Βοϊδομάτης. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει καταγραφεί στο βιβλίο GUINNESS ως το φαράγγι με το μικρότερο άνοιγμα (1.100 μ) στο στενότερο σημείο του και ταυτόχρονα βάθος μεγαλύτερο των 900 μ. Από αρκετά χωριά του Ζαγορίου ξεκινούν μονοπάτια που οδηγούν στο φαράγγι που αποτελεί πρόκληση για επίσκεψη.
